Tropikol Saeklon Lola hemi stap long Kategori 3 vinis.
Long 4.30pm tete, hemi stap long North East long ol island blong Torba provins, Vanuatu Meteorology mo Geo-hazard Department hemi talem se ba hemi muv long wan South West direction towards Penama, Sanma mo Malampa pronvins.
Noaia we i stap Torba mo Penama provins hemi stap long Red Alert vinis, hemia i minim se pipol oli stap insaed long wan haus mo nomo muv olbout.
Sanma provins hemi stap long Yellow Alert hemi emi minim se ba saeklon hemi stap long ol provins ia long 36 hours mo oli mas prepare.
Malampa provins hemi stap long Blue Alert noaia, mo bai saeklon ba i kasem olgeta long 48 hour mo oli mas prepare.
Mr Fidel Zebeta, Senior Research and Planning Officer long NDMO, hemi talem se ofis hemi activatem National Emergency Operations Center (NEOC) vinis.
Hemi talem tu se ba i kat wan meeting wetem ol Provincial Ofisa blong preparem olgeta long apdeit kommunication long saeklon mo ol assessment.
“NDMO emi wok closely wetem VMGD warning centre blo ol alerts we i sakemaot,” Mr Zebeta i talem.
“Yumi just mit nomo wetem olgeta intercluster agencies, olgeta we oli stap ol partna blo Vanuatu gavman, so mifala mit with olgeta, apdeitem olgeta lo wanem situation mi mas talem and also yumi apdeitem olgeta focus track we yumi stap lukluk lo hem.
“At the moment, yumi still wait lo track blo saeklon, yumi still monitorim naoia be hemi likeli blo hemi muv not blo Santo or saot blo Santo, so naoia yumi stap wok closely wetem VMGD blo yumi monitorim ples ia.”
Principal Provincial Liaison Ofisa blong NDMO long Sanma Provins Mr Philip Meto i talem se i bin kat miting mo briefing vinis.
Tumuro ba NDMO ofis i mekem wan 24-hour operation kasem long Tasdei long wik ia.
“Sam ol activity, ol preparedness activity we mifala i karem aot tu tete, i gat activation blo emergency operation centre and then i gat ol staf we i oli manejem operation centre naoia,” hemi talem.
“Mo tu i gat wan tim we i wok wetem tim blo ports and harbour wetem maritime, OMR, blo i mekem sua se ol ship we oli stap yet lo wharf we oli gat engin problem, oli mas mekem sam ways blo muvim aot olgeta i go long ples we i sef.”
Power blong ol wind klosap long eye blong saeklon oli stap klosap long 130km/h mo i save incris kasem 185km/h long wan hour insaed long 30 nautical miles long centre blong saeklon.
Ol strong wind bai hemi save kosem solwota i raf tumas long Torba mo Penama provins.
Hevi rain i save ko hed blong foldoan, i kat high janis blong kat flooding long ol area we i flat tumas mo ol area klosap long riva mo solwota.
Helen Luke, Acting maneja Forecast Divisen long Vanuatu Meteorology and Geohazards Department (VMGD) i talem se i gat wan marine warning.
“Marine warning hemi stap so yumi advisum ol man mo olgeta we oli gat ol boat blo no go aot taem saeklon hemi stap muv i kam klosap from solwata bae hemi save raf plante.”