Skul fi grant i stap ko long ol skul evri yia blong helpem skul operation mo ol parents.
Basic Education Ofisa, Hambert Toa i talemaot long VBTC Nius.
“Long wan yia long Kindergarden, kavman i pem VT9000 long wan pikinini long wan yia, Primary skul VT8900 long wan pikinini long wan yia mo long saed blong Secondary skul, kavman i pem VT8125,” Mr Toa i talemaot.
“Ol grant ia i ko long ol Kindergarden, Primary mo Secondary skul. Ol primary mo secondary skul ia hemi stap givim ol grant i ko long hem wetem ol Government Assisted Schools mbe total Private skul oli no kasem eni mani long kavman mbe exception hemi Kindy from ol private own from yumi no kam long wan taem we oli save stap anda long wan Primary Skul yia yet, so sapos yu wan private skul kindy, Yu mitim criteria blong kavman, bae grant i stil kam long yu.
“Ol skul bae grant i no semak mo bae i dipen nomo long namba blong ol skul pikinini. So sapos wan Kindy skul i kat 20 pikinini, bae yumi wokem aot se VT9000 long wan pikinini ten skul ia i tekem VT180,000 long wan yia.
Mbe wan parent, Salesa Maliwan, i talem long VBTC Nius se plante papa mo mama oli stil konfus se bae oli pem skul fi long yia ia o bae i fri.
Mr Maliwan i talem se long yia 2022 skul fi i bin fri, wan pikinini blong hem i bin skul long Lycee skul long Port Vila mo hemi bin ko blong tekem refund we hemi pem fi mbe oli talem se hemi nosave karem bak VT30,000 blong hem.
Hemi talem se hemi stil konfus kasem tete mo wantaem education i kamaot klia long mesej blong skul fi.
Wan sos i talem se Primary skul we hemi tij long hem i kat ova 100 studen mo las yia kavman i sapotem skul long VT900,000.
I kat konsen tu i kamaot long ol parent se ol skul oli stil stap askem sam extra jaj blong ol fis blong ol pikinini.
Mr Toa i talem se onli taem we bae wan skul i wantem janjem wan extra fi long ol parents hemi taem i stap long nid blong mekem wan projek we bae benefitim skul mo ol pikinini.
“Unless skul i kat wan projek; Olsem blong exampol blong bildim wan klasrum o wan aos blong wan tija; Long plesia hemi save jajem wan fi, fi long hao yumi ko abaot lem hemi skul i mas karem wan planning mo costing, hemi amas mani, amaon blong vatu ia bae oli karem i kam long skul mo divaedem agensem namba blong ol pikinini blong mekem se wan pikinini bae i kontribut long amas vatu,” Mr Toa i talem.
Mr Toa i talem tu se ol extra fi ia we wan kavman skul i wantem jajem i mas karem apruvol long Ministry blong Education mo Training.
Hemi talem se ol parents oli mas kwestenem ol skul abaot ol extra fi jalenj ia blong faenem aot weta ministri i apruvum o no.
Regulation oda ia i bin pas long Palemen long 2018-2019 blong pasem wan loa blong skul fi grant i ko long wan pikinini.