Surveillance tim blong Coconut Rhinoceros Beetle (CRB) long Santo oli kik off long Rapid Response plan long plantesen blong Chapuis mo Ni Chi Ko long Suranda.
Pat 1 blong Response plan ia hemi – Sanitation mo bambae tekem 5-dei blong oli wok blong mekem wan bigfala klinap long ol target plantesen we CRB hemi infectem.
Ministri blong Agriculture, Livestok, Forestri, Fisheries mo Biosecurity (MALFFB) wetem ol line Depatmen blong Pablik Seves Comisen (PSC) mo ol civil servants oli kam wok tugeta blong katem daon ol kokonas we oli infected blong stopem spred blong CRB.
Assistant tim lida blong surveillance tim, Bill Garae hemi talem se bae oli fokas blong klin ap long ol natural breeding sites blong ol affected areas long wik ia.
“Oli ko blong chopem aot, eni beetle, grubs, adult o egg we oli finem long ol stampa blong coconut ia,” Mr Garae hemi talem.
“Bae oli countem, rikodem data blong hem, stakem gud evri toti blong kokonas kobak lo stamba blong hem blong yumi save manejem gud.”
I kat tu (2) kaen blong traps we tim hemi setem ap finis las wik long ol infected area we CRB i stap long hem.
“I kat ol PCV traps, hemia blong capturem ol adults, i kat wan luwa insaed blong attractem olgeta ko insaed.”
Luwa hemi wan chemical blong mating we hemi atraktem ol male CRB blong kam insaed long PCV pipe blong oli save trapem insaed long bucket.
“Narafala wan hemi ol artificial breeding sites, hemia hemi ol box we yumi aplaem biological control insaed long hem.”